Wat betekent hoogfunctionerend autisme?
Hoogfunctionerend autisme (HFA) wordt vaak gebruikt bij de definitie / diagnose Autisme Spectrum Stoornis van autisten met een hoger IQ (hoger dan 85). Hoogfunctionerend autisme vertoont veel overeenkomsten met het Syndroom van Asperger. In de praktijk berust Asperger zich vaak op meerdere criteria. Mensen met hoogfunctionerend autisme zijn vaak breder ontwikkeld, enorm leergierig en zijn geïnteresseerd in veel verschillende dingen. Dit in tegenstelling tot normaal of lager ontwikkelde autisten, die vaak geïnteresseerd zijn in één of enkele dingen.
Hoogfunctionerend autisme in de praktijk
Tegenwoordig zijn de definities bij Autisme Spectrum Stoornis veranderd. We spreken niet meer afzonderlijk over het Syndroom van Asperger, PDD NOS, PDD of klassiek autisme. Al worden deze termen in de praktijk nog vaak gebruikt. Asperger wordt vaak geassocieerd met hoogfunctionerend autisme. Het intelligentieniveau van iemand met het Syndroom van Asperger ligt gemiddeld een stuk hoger dan de ‘gemiddelde’ autist of iemand met ‘laagfunctionerend’ autisme.
Hoogfunctionerende medewerkers op de werkvloer
Medewerkers met hoogfunctionerend autisme, zie je vaker op hogere posities in het bedrijfsleven. Hetzij wel met bepaalde (soms onzichtbare) autistische karaktereigenschappen. Vaak weten medewerkers met hoogfunctionerend autisme dit goed te verbloemen. Echter voelen zij zich regelmatig ondergewaardeerd en niet altijd begrepen. Het is ontzettend lastig als je niet erkend wordt voor de goede dingen die je aandraagt, je innovatieve ideeën of de nodige verbeterpunten die je vrij snel ziet. Helaas voelt een medewerker met hoogfunctionerend autisme zich dan ook niet altijd ‘beloond’ voor hetgeen hij doet, of wat hij of zij voor het bedrijf zou kunnen en willen betekenen. Dat levert de nodige frustratie en ergernis op.
De overeenkomsten tussen Asperger en hoogfunctionerend autisme
- Vooral mensen die weten dat ze ‘anders’ denken en ervaren
- Ze willen vaak niet dat anderen het weten (autistische eigenschappen verbloemen)
- Gaan op eigen initiatief op zoek naar meer informatie
- Stellen vaak hun eigen diagnose via vergaarde info of het internet
- Mensen in de omgeving hebben het vaak niet door
- Enorme leergierigheid en nieuwsgierigheid
- Diagnose komt soms pas na 40ste levensjaar
Mensen met hoogfunctionerend autisme, kunnen vaak redelijk goed op hun werk functioneren. Je ziet ze ook terug in zeer verantwoordelijke functies, als ondernemer en in diverse arbeidssectoren. Door overprikkeling en continue de druk voelen van ‘moeten’ presteren, heeft iemand met hoogfunctionerend autisme meer kans op een depressie of burn-out. Juist omdat familie, vrienden of collega’s het niet altijd doorhebben, is de (werk)druk hoog en wil iemand met hoogfunctionerend autisme aan de (hoge) verwachtingen voldoen. Diep van binnen heerst er vaak veel onrust, chaos, angst en onzekerheid en voelen ze zich vaak nooit goed genoeg.
Dit kan nog moeilijker worden als iemand het (nog) niet weet van zichzelf en alle ‘problemen’ in een andere hoek zoekt. Zo kan het gebeuren dat iemand pas na zijn of haar 40ste of 50ste de diagnose (hoogfunctionerend) autisme krijgen of herkennen.
Meer erkenning voor hoogfunctionerend autisme
Gelukkig is autisme een steeds bekender begrip geworden. Met name ook binnen het bedrijfsleven en op de arbeidsmarkt. Iemand met hoogfunctionerend autisme, is vaak in staat om zijn of haar zwakke punten te compenseren, maar niet altijd. Hoe meer iemand met HFA begrijpt en inzicht heeft in hetgeen waar hij/zij in afwijkt, hoe beter hij/zij hier dagelijks mee om kan gaan.
Dat wil niet zeggen dat hetgeen wat iemand, door zijn hogere intelligentie, naar buiten toe laat zien, ook daadwerkelijk klopt met wat hij denkt, voelt en ervaart. Het kan ‘getraind gedrag’ zijn, omdat iemand met HFA allerlei trucjes aangeleerd heeft, om zich zo veel mogelijk ‘normaal’ te voelen. Hij of zij wil juist niet opvallen of als ‘vreemd’ bestempelt worden.